Alimentación e nutrición ósea: o calcio

Tempo estimado de lectura: 6 min

Algunhas curiosidades sobre o calcio
 
É o mineral máis abundante do corpo humano. O calcio constitúe un compoñente estrutural principal dos ósos e os dentes e é esencial para o seu desenvolvemento e mantemento. Estas dúas estruturas concentran aproximadamente o 99% do contido total deste elemento no organismo.
  • O calcio é esencial para o crecemento e a mineralización ósea.
  • Unha achega adecuada de calcio é un dos factores máis importantes para adquirir e lograr un pico óptimo de masa ósea ao comezo da terceira década da vida.
  • O calcio desempeña un papel estrutural clave nos ósos, sendo esencial para o seu desenvolvemento e mantemento. A vitamina D tamén xoga un papel importante na promoción da mineralización ósea ao manter as concentracións de calcio dentro do rango normal. A vitamina K, e especificamente a forma K2, é vital para a absorción de calcio. Os tres traballan xuntos, polo que é importante cubrir a achega recomendada de todos eles.
  • A achega insuficiente de calcio e de vitamina D, xunto coa insuficiente actividade física e o exceso de sedentarismo, constitúen dous dos factores de risco modificables relacionados co risco de osteoporose en etapas avanzadas da vida.
  • A osteoporose orixina unha redución da densidade mineral ósea e por tanto un maior risco de fractura de cadeira, antebrazo e vértebras mais frecuentemente. Afecta a uns 75 millóns de persoas en Europa, Estados Unidos e Xapón, segundo a Fundación Internacional de Osteoporose (IOF). Causa máis de 8.9 millóns de fracturas anualmente en todo o mundo. No 2050, espérase que as fracturas de cadeira en homes e en mulleres aumentarán nun 310% e 240% respectivamente.
  • Recoméndase inxerir o calcio dentro dos seus envases “naturais” debido á particular composición dos produtos lácteos. A caseína e a lactosa do leite axudan a absorber o calcio. A lactosa é o principal hidrato de carbono presente no leite. Como a caseína, a lactosa parece ter un efecto favorecedor da absorción de calcio, particularmente en persoas con absorción comprometida.
  • O calcio presente no queixo e noutros produtos lácteos tamén se asimila máis facilmente que aquel que provén dos alimentos vexetais.
  • Hai evidencia de que a absorción de calcio adáptase segundo a achega. Cando esta é baixa absórbese unha proporción maior do mineral. Con todo, en períodos prolongados de baixo consumo ou cando descende o consumo habitual, o calcio mobilízase do esqueleto co consecuente risco de descenso na densidade no óso.
  • Ademais do leite, hai moitos alimentos naturais ricos en nutrientes que poden axudar a desenvolver ósos sans e fortes. As améndoas, as abelás, os legumes, o kale e as espinacas (á súa vez ricos tamén en vitamina K) son bos exemplos.
  • A cantidade diaria de calcio depositada no esqueleto durante a infancia é de aproximadamente 150 a 200 mg de media. Con todo, no período de rápido crecemento da puberdade, a cantidade total de calcio depositado diariamente é maior e alcanza ao redor de 400 mg por día.
  • As necesidades totais de calcio durante a adolescencia son superiores ás de calquera outro momento da vida.
      calcio.jpg

A continuación mostramos as cantidades necesarias dalgúns alimentos para achegar 200 mg de calcio á dieta (aproximadamente 1/4 das recomendacións diarias para a poboación infantil; 1/6 para a poboación adolescente; 1/5 para a poboación adulta).
  • 25 gr de queixo manchego curado
  • 64 gr de sardiñas en aceite
  • 30 gr de queixo de bola ou azul
  • 74 gr de anchoas en aceite
  • 38 gr de queixo manchego
  • 100 gr espinacas
  • 160 gr de leite
  • 100 gr de col rizada
  • 80 gr de améndoas
  • 140 garavanzos
  • 88 gr abelás
  • 50 gr de cereais de almorzo
queso azul.jpg    Leches.jpg   higos secos.jpg

Exemplo de dúas dietas capaces de cubrir as necesidades diarias de calcio, (practicamente para calquera idade). Destacados en cursiva os alimentos mais ricos en calcio:
  • AlmorzoUn vaso de leite cunha ración de cereais (integrais, salvado). Unha peza de froita.
  • Xantar: Empanada de atún. Un prato de potaxe de garavanzos con verdura (col, espinacas).
  • MerendaUn iogur. Un puñado de améndoas.
  • CeaEnsalada de sardiñas en conserva (4 unidades) con cebola, pemento vermello e verde, pataca e ovo cocido
  • AlmorzoFigos secos (2 unidades). Pan fresco con tomate e aceite. 
  • Xantar: Mexillóns ao vapor. Arroz con verduras.
  • MerendaQueixo manchego (40 g). Uvas.
  • CeaEspinacas con froitos secos (améndoas, sementes de sésamo).
Mejilloness.jpg      espinacass.jpg      almendras4.jpg
 

A información para os teus, rigurosa

O proxecto RISCAR está cofinanciado polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional (FEDER) a través do Programa Interreg V-A España-Portugal (POCTEP) 2014-2020